Dom lalki : (Nora) : dramat w trzech aktach

Book

In basket

rate

Dom lalki : (Nora) : dramat w trzech aktach / Henryk Ibsen ; przełożył Jacek Frühling. - Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1985. - 126, [2] strony ; 20 cm.

Author

Ibsen Henrik (1828-1906). Autor Frühling Jacek (1892-1976). Tłumaczenie

Form of Work

Książki

Subject

Literatura norweska

Genre/Form

Dramat (gatunek literacki)

Pierwsze zapiski związane z "Domem lalki" pochodzą z 19 października 1878 roku, czyli z okresu tuż po przeprowadzce Ibsena z Monachium do Rzymu. Pod nagłówkiem "Notatki do tragedii współczesnej" Ibsen napisał: "Istnieją dwa rodzaje praw duchowych i dwa rodzaje sumień - dla mężczyzn i dla kobiet. Przedstawiciele obydwu płci nie rozumieją się nawzajem, ale w praktycznych sprawach życiowych kobiety osądzane są według prawa męskiego, tak jakby nie były kobietami, lecz mężczyznami. W rezultacie żona będąca postacią w sztuce nie ma pojęcia co jest dobre, a co złe; jest zupełnie zdezorientowana przez naturalne uczucia z jednej oraz uznanie władzy z drugiej strony.

zob. w.bibliotece.pl

Availability:

Wypożyczalnia Dorośli

There are copies available to loan: sygn. 82-2 (1 egz.)

Notes:

General note

Tyt. tł. : [Nora oder Ein Puppenheim]. - Oryg. norw. : "Et dukkehjem".

Reviews:

Tytułowa Nora to żona Torwalda Helmera - adwokata i od niedawna dyrektora banku. Jest ona typową w tamtych czasach (koniec wieku XIX) panią domy - czyli nie zajmuje się tak na prawdę niczym i jest wyłącznie ozdobą swojego męża. Dotychczas pozycja Nory wcale jej nie przeszkadzała, a uważała nawet, że może być szczęśliwa, że ma takiego męża, wspaniałe dzieci i bardzo dobrą pozycję społeczną. Wszystko zaczyna się powoli zmieniać, (...) gdy Norę odwiedza jej dawna przyjaciółka z dzieciństwa Krystyna, która prosi ją, aby kobieta wstawiła się u swojego męża i poprosiła go o pracę dla Krystyny. Od słowa do słowa Krystyna uświadamia Norze, że tak na prawdę nigdy nie miała żadnych większych problemów, czy zmartwień, z którymi musiałaby sobie poradzić, bo jednak zawsze wszystko załatwiał za nią mąż. Nora wyjawia przyjaciółce jednak swoją wielką tajemnicę - w czasie choroby męża zrobiła coś, co miało mu pomóc w wyzdrowieniu, a czego jednak kobieta nie powinna robić. Od tego momentu Nora powoli zaczyna dostrzegać swoją prawdziwą sytuację i musi uporać się z konsekwencjami swoich wcześniejszych poczynań.
Powiem wam, że po przeczytaniu tej sztuki doszłam do wniosku, że jest ona tak na prawdę o niczym... Cała akcja to tak na prawdę skupianie się na tym, aby Torwald nie dowiedział się o tym, co Nora zrobiła. Najlepsze jest jednak to, że uczucia i poglądy bohaterów zmieniają się jak za pstryknięciem palcem - ot ktoś jest na kogoś zły i staje się to jego życiowym celem, aż tu ktoś inny powie jedno słowo i nagle wszystkie winy zostają wybaczone. Jednakże akurat tutaj podejrzewam, że tak właśnie się kiedyś pisało, dlatego nie chcę za bardzo wytykać autorowi błędu. Choć, gdy tak jak ja, czyta się wyłącznie powieści współczesne takie zagranie wydaje się po prostu nie na miejscu i niedopracowane.
Jeśli chodzi o samą fabułę oraz bohaterów, to strasznie nie spodobało mi się to, jak Torwald postrzegał swoją żonę. Dla współczesnego czytelnika od razu zauważalne jest to, że nie traktuje on Nory poważnie, że jest ona tylko jego ozdobą, a nie partnerką na dobre i na złe. W czasach Ibsena była to jednak norma, jednakże autor starał się w swoich dziełach (w tym także w "Domie lalki") wskazać społeczeństwu ich błędy. Miałam także ogromny żal do Nory, że sama tego nie dostrzega, tylko wręcz potakuje Torwaldowi i uważa, że wszystko to, co on o niej mówi (czytaj uważa ją za głupią gąskę) to prawa. I w tym momencie powiem wam, że gdyby nie zakończenie i tamtejsze zachowanie głównej bohaterki, nie uważałabym lekturę tej sztuki za wartościową. Gdy już myślałam, że Nora to postać stracona, dla której już w ogóle nie ma ratunku, ona totalnie mnie zaskoczyła, przez co bardzo dużo zyskała w moich oczach - jeśli jesteście ciekawi, o czym mówię koniecznie sięgnijcie po "Dom lalki (Nora)".
Podsumowując więc ciekawie poznawało mi się tą sztukę, chociaż dla mnie, jako kobiety żyjącej we współczesnych czasach i znającej inne wartości, to co było przedstawione w środku było zwyczajnie dziwne. Czytając cały czas ciekawiło mnie, jak sztukę Ibsena odbierali czytelnicy współcześni jemu - czy oburzali się na zakończenie, które autor im zgotował, bo tak bardzo odbiegało od ówczesnych norm, czy wręcz przeciwnie uznali, że tkwi w tym jakaś prawda i należało by to zmienić. Ja w każdym razie mimo wszystko jestem bardzo zadowolona z lektury i cieszę się, że miałam okazję poznać tą sztukę. Jestem też pewna, że gdyby nie zajęcia, na które musiałam ją przeczytać, w życiu bym się z nią nie zapoznała. A wy, jeśli znajdziecie wolną chwilę, poświęćcie ją na zapoznanie się z "Domem lalki".